من فکر میکنم به عجله رفتن به طرف بازار مطلق آزاد اقتصادی که غربی‌ها میخواستند، اشتباه ما بوده در آن وقت. ما هم به این فکر بودیم که شاید این به خیر افغانستان بوده باشد ولی بعدتر دیدیم که به خیر افغانستان نبود
حامد کرزی رییس جمهور پیشین کشور در یک گفتگوی ویژه با طلوع نیوز در مورد حمایت از حکومت وحدت ملی، موافقت نامه امنیتی با امریکا و سیاست دوگانه امریکا در قبال پاکستان و دهشت افگنی صحبت نمود.
وی در بر برنامه‌ی "سیاه و سفید" که توسط سمیع حامد گردانندگی می‌شد، در باره‌ی اینکه آیا وی در زمان حکومت‌اش رشوه پیشنهاد شده بودد یا نه، گفت که وی رشوه پیشنهاد شده بود اما از سوی خارجی‌ها.
در باره‌ی مشکلات در جریان ریاست جمهوری وی و هم‌چنان در باره‌ی بزرگترین اشتباه وی، کرزی چنین گفت: " فکر میکنم به عجله رفتن به طرف بازار مطلق آزاد اقتصادی که غربی‌ها میخواستند، اشتباه ما بوده است. ما هم به این فکر بودیم که شاید این به خیر افغانستان بوده باشد ولی بعدتر دیدیم که به خیر افغانستان نبود."
وی افزود: "تصامیم بسیاری گرفتیم. بعضی از آن‌ها بسیار سخت بود و نا خوشایند. حالات بسیار زیادی آمد که ما را وادار به این می‌ساخت که تصامیمی بگیریم که به آن ابداً دید مثبت نداشتیم. یکی از تصامیم بسیار مشکل ما تصمیم در مورد قرارداد امنیتی با امریکا بود که بعد از دو سال غور و مطالعه‌ی دقیق بلاخره به این نتیجه رسیدیم که این قرارداد تا روزی که امریکا به افغانستان تهعد صلح نکند، به خیر افغانستان نیست. یک فیصله مشکل بود."
در مورد حکومت وحدت ملی، وی گفت که رییس جمهور غنی انتخاب وی در انتخابات گذشته در کشور بود.
وی گفت: "من به حیث یک رییس جمهور بازنشسته‌ی افغانستان، در این مورد باید اظهار نظرم بسیار با احتیاط و در پشتیبانی دولت باشد. وظیفه‌ی خود می‌دانم که دولت افغانستان را تقویه کنم و به همرایش باشم، و در آوردن یک فضای مثبت به کشور هرچه از دستم پوره باشد آن را انجام دهم تا مملکت ما آرام شود."
در باره‌ی اپوزسیون سازی و تشکیل حذب وی گفت که استعداد این کارها را ندارد.
وی افزود: "من اپوزسیون سازی و حذب سازی را یاد ندارم. همین ترفند را یاد ندارم و در اپوزسیون سازی هم هیج استعداد ندارم. در جور کردن و با مردم بودن ویکجا شدن و اتحاد و اتفاق این همه را یاد دارم؛ مخالفت و تفرقه را یاد ندارم. آن کار را هیچ وقت نمی‌کنم."
در باره‌ی موافقتنامهی استخباراتی میان سازمان‌های استخباراتی افغانستان و پاکستان، وی گفت: " گفتیم که این به ضرر منافع افغانستان است و این باید لغو شود و در آینده هم چنین چیزی تکرار نشود، و حالا هم به این موقف خود ایستاد هستم که این تفاهم نامه امنیتی بین امنیت ملی افغانستان و آی اس آی پاکستان به خیر افغانستان نیست، چون افغانستان باید یک کشور مردم سالار باشد، کشوری باشد که در آن امنیت ملی افغانستان در زنده گی مردم افغانستان هیج دخالتی نداشته باشد جز فراهم آوری امنیت خارجی شان، که کشور متضرر نشود از بیرون."
وی گفت: "با ملت پاکستان که ملت برادر و عزیز ماست، به تمام معنی دوستی می‌خواهیم. ملتی است که به مردم افغانستان به آغوش باز خانه داد جای داد و مهمان نوازی کرد. با سیاسون مُلکی پاکستان، به تمام معنی دوستی داریم و آن ها آرزوی خوبی به افغانستان را دارند، ولی ما بین ملت پاکستان تنها چیزی که عسکر و استخبارات پاکستان کرده فرق می‌گذاریم. همین قدر که ملت پاکستان با ما دوستی کرد، استخبارات آن در خدمت به قوت‌های بزرگتر، و برای اهداف خود در افغانستان ظلم کرد. امید وار هستیم که آن‌ها خود را اصلاح کنند. با آن ها هم دشمنی نداریم ابداٌ، اصلاح شان را می‌خواهیم، بهبود وضعیت شان را می‌خواهیم."
وی در ادامه گفت: "اینها از ما رسمیت خط دیورند را میخواستند، ما برای شان واضح گقتیم که این ممکن نیست. ابداً ملت افغانستان این را نمی‌پذیرد. این ها میخواستند که سیاست خارجی ما را حد اقل در مورد هند کنترول کنند. ما ابدا به این موافق نبودیم و نیستیم و نه ملت افغانستان می‌پذیرد."
وقتی از وی در مورد روابط میان امریکا و پاکستان، وی بیان داشت که این دو کشور با هم روابط دیرینه دارند که به ۶۰ سال می‌رسد و پاکستان در این مدت برای اهداف آن‌ها کار می‌کند.
کرزی گفت که وی هنوز نمی‌داند که امریکا درافغانستان کدام هدف را دنبال می‌کند.
وی افزود: "کاشکی کشف میکردیم. ولی کشف نکردیم. خوب ذهنیتی داریم و شک هایی داریم، آن شک‌ها را ما حد اقل هشت نه سال میشود که با امریکا در میان گذاشته ایم. در مورد آن صحبت کردیم. پیام ما به امریکا این است این در زمان حکومت ما بود و این است که امروز تکرار میکنم که اگر امریکا در این منطقه برای اهداف گسترده‌تر سوپر پاوری خود آمده، افغانستان به حیث یک کشور غریب و بیچاره توان مقابله با اینها را ندارد. امریکا در حالی که پشت اهداف خود میتواند برود، نباید منفعت افغانستان غریب و بیچاره را برای آن اهداف خود زیر پا کند"
وی گفت: "جنگ در خاک ما جنگ منافع بیگانه است. منافعی که در ان مردم افغانستان کشته میشوند. این حالا واضح شده. اگر جنگ علیه تروریزم میبود حال ما نتیجه‌ای میداشتیم. سیزده سال میشود که جنگ علیه تروریزم ادامه دارد و تروریزم زیاد شده میرود، نه تنها در افغانستان بلکه در کشورهای دیگر اسلامی و در همسایه‌های ما مثل چین، روسیه و جاهای دیگر. پس جنگ جنگ منفتعت‌ها است."
وقتی از وی پرسیده شد که وی امریکا را دوست می‌داند یا دشمن، کرزی گفت: "امریکا کشور بسیار بزرگ جهان است. ما با ملت امریکا دوستی می‌خواهیم. و از کمک‌های شان با افغانستان تشکر می‌کنیم، اما دید ما در مورد اعمال حکومت امریکا فرق دارد. از سیاست دوکانه شان انتقا داریم ما یک روش روشن می‌خواهیم که در آن خیر افغانستان تضمین شده باشد که همانا ترقی و امنیت در افغانستان است."
وی گفت که اولین باری که به وی پیشنهاد شد تا موافقتنامهی امنیتی را با امریکا به امضا برساند، سال ۲۰۱۲ میلادی بود و پس از آن حکومت وی در مورد آن به گونه‌ی جدی غور و بررسی کرد.
رییس جمهور پیشین گفت که وی از خارجی‌ها چیزهای زیادی شنید است.
وی افزود: "در مورد این که وی چیزهایی از مقام‌های امریکایی در افغانستان شنیده است، و اینکه این چیز‌ها چه بوده وی گفت: "چیزی که از آن‌ها شنیدم در سال ۲۰۱۳ گفتند که ما باید سیاست خارجی خود را مخصوصا با هند زیر اثر پاکستان بسازیم. چیز دیگر این بود که من از آن‌ها سوال کردم که اگری بمی در کابل و یا در یکی از ولایات افغانستان منفجر شود در آن زن‌ها و طفل‌های کشور ما کشته شود آیا این تروریزم است؟ آن‌ها گفتد که نه این تروریزم نیست. گفتند ترویزم زمانی میشود که منافع امریکا در خطر شود. باز من سوال کردم که اگر از سوی پاکستان سه هزار نفر بالای والایت پیتکای حمله کند گفتند که اینها مساله بین شما و پاکستان است."
وی گفت که این گونه اظهار نظرها وی را واداشت تا موافقت نامه‌ی امنیتی را با امریکا امضا نکند، البته تا زمانی که امریکا در افغانستان صلح را ایجاد کند و سیاست خود را در قبال پاکستان و دهشت افگنی روشن سازد.
در مورد داعش وی گفت: "تا که حرکت‌های تروریستی پشتیبان بیرونی نداشته باشند عمل کرده نمی‌توانند. دلیل عمده ملت‌ها مداخلات بیرونی بوده. در افغانستان طالب در هر قریه و ولایت است. این که آن‌ها برضد افغانستان استفاده شدند مساله جدا است اما آن‌ها از خود ما هستند. برادران ما طالبان خود را از چنگال حسارت بیرونی رها کنند و ملت خوت را بیایند از رنج رها کنند."
در باره‌ی بزرگترین اشتباه وی در زمان ریاست جمهوری اش، کرزی گفت: "من فکر میکنم به عجله رفتن به طرف بازار مطلق آزاد اقتصادی که غربی‌ها میخواستند، اشتباه ما بوده در آن وقت. ما هم به این فکر بودیم که شاید این به خیر افغانستان بوده باشد ولی بعدتر دیدیم که به خیر افغانستان نبود. پسان باز تغییراتی آوردیم، و کوشش‌های برای اصلاح آن کردیم، از دید من اشتباه بود."
در باره‌ی سه کار مهم در جریان حکومت خود، کرزی گفت: "سه چیز است. این که افغانستان دوباره خانه تمام مردم افغانستان شد، تعلیم جوان‌های افغانستان، و دیگر آن آزادی بیان است."
در مورد این که شما یک اداره فاسد را به میراث گذاشته اید، وی گفت: "من موافق نیستم. ۱۴ سال پیش افغانستان حکومت نداشت و اداره اصلا نبود. هیچ وسایل اداری و هیچ نهادی در کشور نبود و ویرانه‌ای بود. ما اداره‌ای را به حکومت جدید سپرده ایم. اداره سازی کار آسانی نیست. اداره سازی فرد ورزیده، تجربه دار و قانون درست میخواهد ما این اساسات را گذاشته ایم."
در باره‌ی اینکه حکومت وحدت ملی چهار سال باقی مانده‌خود را تکمیل خواهد کرد یا نه، وی گفت: ما باید کوشش کنیم که تکمیل کند. افغانستان نباید آزمایشگاه باشد، نه برای اهدااف خود نه برای اهداف خارجی‌ها. پس به هر قیمت که شده باید کمک کنیم و بگذارریم که دوره خود را تکمیل کند"
در یک بیان خوشبینانه، کرزی بیان داشت: "افغانستان سال ۲۰۲۰ را یک افغانستان با عزت، با وقار، آزاد، خوب به یک شرط این که ما به گفته‌ی شعر زیبای اقبال عمل کنیم که می‌گوید: خدا آن ملتی را سروری داد که تقدیرش به دست خویش بنوشت... به آن ملت سروکاری ندارد که دهقانش برای دیگران کشت، اما در باره‌ی افغانستان باید این طور بگوییم: به آن ملت سروکاری ندارد که نخبه‌گانش برای دیگران کشت. اگر این طور کردیم کامیاب خواهیم بود."
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/4115
مارشال محمد قسیم فهیم به جمع یاران و همسنگرانش شهیدش پیوست
